“Çekên HSDê wê bibin çekek ji bo artêşa niştimanî”
Rojnameya Shark AL Ewsat a erebî hevpeyvînek li gel fermandarê HSDê Mazlum Ebdî kir. Gelek pirs kirin û Ebdî bersiva van pirsa dide. Beşek ji vê hevpeyvînê ji bo girîngiya wê û ji bo behtir nasandina fikrên Ebdî û HSDê me wergerand Kurdî .
* Hûn paşeroja Sûriyê piştî rûxandina rêjîma Beşar Esed çawa dibînin? Ma hûn beşdarî danûstandinan bi Heyet Tehrîr el-Şam re li ser şeklê dewletê û sîstema wê ya siyasî de ne?
– Em hîn negihîştine danûstandinên rasterast bi Heyet Tehrîr El-Şam re, lê em di wê baweriyê de ne ku divê Sûriye dewleteke nenavendî, piralî, demokratîk be, ku nasnameya cihêreng a welat li gorî destûrî û gelê Kurd jî di nav de mafên hemû pêkhateyên Sûriyê were parastin.
Em ne bi parçebûna Sûriye re û ne em dixwazin rola xwe di avakirina û beşdarbûna hikûmeta ku welat birêve bibe de bilîzin. Sûriyê gelek xwîn hat rijandin. Îro em bi lezgînî banga diyaloga tam û rasterast ji bo bidestxistina serdemek aştî û ewlehiyê dikin da ku Sûriye bi pêş ve biçe û ji nû ve ava bibe.
* Sûriyeya ku Kurd daxwaza wê dikin federal e yan konfederal e?
– Girîng e ku Sûriye berî her tiştî yekgirtî bimîne, di derbarê şeklê sîstema hikûmetê de, ku em di wê baweriyê de ne ku dê gelek gotûbêj li ser were kirin, ev mijar ji îradeya gelê Sûriyê û gotûbêjên destûrî re hatiye hiştin.
* Ger li ser çarenûsa herêmên Rêveberiya Xweser danûstandin bê kirin şert û mercên HSD’ê çi ne?
Em naxwazin ji wan re şert bi nav bikin, lê tiştên ku ji hêla rastiyê ve têne ferz kirin hene ku divê li ber çavan bên girtin. Pêşîn ew e ku operasyonên leşkerî li ser tevaya xaka Sûriyê rawestînin, nemaze êrîşên Tirkiyê û komên girêdayî wê li ser Hêzên Sûriya Demokratîk, da ku em weke Sûriyeyî di nav xwe de bêyî derve, pêşeroja welatê xwe gotûbêj bikin. Herêmên Rêveberiya Xweser herêmên Sûriyê ne, divê nûnerên wan xwedî rol û deng bin û di avakirina pêşerojê de beşdar bin.
Derbarê samanên welat de, xwedîtiya wan a hemû gelê Sûriyê ye. Em pabend in bi paşerojeke ku tê de çavkaniyên dewletê ji bo berjewendiya hemû Sûriyan bên dabeşkirin, bi awayekî adil û wekhev ku aramî û bextewariyê ji bo hemûyan bidest bixe, bi berçavgirtina rewşa navçeyên ku ji aliyê Beşar el-El ve hatine paşguhkirin.
* Serkirdeyê rêveberiya nû ya Şamê Ehmed El-Şeraa bang li hemû aliyên Sûriyê kir ku çekan derxînin û hinek ji wan jî beriya niha li hev kiribûn. Helwesta “HSD” çi ye?
Divê Sûriyeya paşerojê xwedî artêşeke niştimanî ya yekane be ku welat û welatiyên Sûriyê biparêze. Ev mijareke bê niqaş e û çekên Hêzên Sûriya Demokratîk wê bibin çekek ji bo vê artêşa niştimanî û bi hemû ezmûn û hêza xwe ve di nava wê de cih bigirin vê mijarê pêk bînin.
* Fikarên Kurdan ên der barê bajarê Kobanî de zêde dibin. Çarenûsa bajêr çi ye? Plana HSD’ê ya bi îmkanên êrîşê re çi ye?
Metirsiya êrişa ser Kobanî ji aliyê komên çekdar ên bi piştevaniya Tirkiyê ve heta niha gellekî zêde ye û metirsiyeke rasteqîn heye. Em bi hevkarên xwe yên koalîsyona navneteweyî ya bi pêşengîya Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) re dixebitin ku rageşiya li wir kêm bikin, lewma me pêşniyara herêmeke bêçek kir da ku tirsên ku Tirkiye îdîa dike ji holê rakin, lê ya dawîn heta niha bersiv nedaye vê navbeynkariyê û Tirkiyeyê. Tevgerên leşkerî hê jî berdewam dikin. Di rastiyê de êrîşa li ser Kobanî dê bibe karesatek û dê bibe metirsiyek mezin li ser aramiya herêmê û ev tişta ku em naxwazin.
* Têkilî yan danûstandin – rasterast yan nerasterast – bi Enqerê re li ser rewşa navçeyên Sûriyê yên li ser sînorê Tirkiyê hene?
– Peywendiyên bi Tirkiyê re nerasterast in, ji ber ku bi rêya hevkarên me di hevpeymaniya navdewletî ya bi serokatiya Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê (DYA) de tê kirin, lê em dixwazin rasterast danûstandinan bikin ji bo bêbandorkirina tirsên Tirkiyê, lê heta niha Tirkiyê amadeyiya xwe nîşan nedaye. danûstandinên wiha tevî amadebûna me ji bo wan.
*Hêzên herêmî û navdewletî hertim daxwaz dikin ku hûn xwe ji Partiya Karkerên Kurdistanê dûr bixin. Hûn bi van daxwazên ku welat û saziyên navneteweyî eleqedar dikin re çawa tevdigerin?
Me berê jî piştrast kiribû ku ti pêwendiya rêxistinî ya QSD’ê bi Partiya Karkerên Kurdistanê re nîne. Beşek ji endamên wê û hinekên din tevlî me di şerê me yê li dijî DAIŞê de bûn û mil bi mil beşdarî şer bûn, lê dema ku operasyonên leşkerî rawestin û mekanîzmayeke guncaw ji bo pêkanîna vê yekê were dîtin dê bên derxistin. Biryara li Bakur û Rojhilatê Sûriyê her tim di destê gel de bûye û wê bimîne û ti hincet ji van tirsan re nîne.
* Ji ber nebûna eniyeke siyasî ya yekgirtî li herêmên Rêveberiya Xweser nîgeraniya Kurdan heye. Hûn bi hêzên din ên kurdî yên li herêmên we re çawa tevdigerin?
– Herêmên Rêveberiya Xweser tenê Kurdan nagirin. Çêtir e ku nêrîneke lihevkirî di navbera hemû pêkhateyên ku li van deveran dijîn hebe, di nav wan de Kurd jî, ku em hewl didin nêrînên wan yek bikin da ku bi awayekî tê xwestin xwe temsîl bikin.
* HSD dê destûrê bide ku Pêşmergeyên Sûriyê ji Kurdistana Iraqê vegerin Sûriyê?
– Em behsa avakirina artêşeke niştimanî ya sûrî, bêçekkirin û yekkirina aliyekê di vê artêşê de dikin û eger endamên “Pêşmergeyên Roj” ji derve vegerin welatê xwe, ev tiştekî xwezayî ye ku di avakirina welatê xwe de beşdar bibin.
* Mazlûm Ebdî plan dike ku serdana Şamê bike?
– Bê guman, Şam paytexta me ye, dema ku şert û merc amade bin emê serdana wê bikin.