KulturRojev

Roman: Min dît û nabêjim

Bajarê kevnare Semsur, kolik navçeyeke rengîne, pisgirêk di her warîde pêk hatine, Gundê kose ji bajarê mezin 43’km’e, ji navçeyê 10 km ‘e dûre. Ligor hejmare 2000 sal 1262 şexis jîyan kirine. 

..Gundê Mûlk, 38 km’e ji bajêr, 5 km ji navçeyê dûre, Ligor 2007 2500 mirov hebûne, bêhna metan gazê bûye bela jibon Gelê gund re. 

..Gundê Kârkûn, ji bajêr û navçeyê 41 km, 8 km ‘e dûre. Ligor hejmare 2000 sal 405 mirov hebûne, jibon covîd -19, 14 roj ketîye qarantînê. .

Bajarê semsure, navçeye Beheştî, gundê Kosyan, ji Bajarê mezin 85 km’e dûre, ji 1990’de li cîyê xwe ava bûye. Gel Bihare derdikete zozane, ligor 2019’e, 658 kes lê jîyan kirine, Gundê Navçeye Beheştî Aqquyu ye, ligor 2000 sal 459 mirov jîyan kirine, navê gund kengî lê bûye ne dîyare, çande Kurd û Alewîye pêk tê, bi dergeha Pîr sultan ve girêdayîye, gelek eşîr hene, ên ku ava kirine kose ne axayê gund ên Millî ji Ruhayê ne. Di heyva Adarê de, Bukà Bîranî pîroz dikin, ew pîroz bûne Newroze. Ji msvçeyê 35 km dûre, gundê Aqquyu. Aborî liser ax û xwedî kirine heywaneye. Xwarine epraxe meşhûre. Xetê zordar û xeta reş tim liser proje dane meşandin. .. Bajar û navçeye Beheştî, Gundê Axpınar ji bajarê mezin 44 km, ji nsvçeyê 14 km dûre. Ji 1928 de gunde, ligor 2012’e 1037 mirov hebûne. Aborî çanda ax, heywan, bax pêk tê. 

..Gundê Xerabe, cîyê lê ava bûye wêranì bûye, nav dane guhertin, lê Gel bi navê kurdî, Xerabe didê nasan. Ji bajarê mezin 70 km, ji navçeye Beheştî 25 km ‘e dûre. Ligor 2019 ‘e 293 kes liwir jîyan kirine. 

..Her dem xetê zordar û xeta reş liser wa proje dane meşandin. 

Bajarê semsur navçeye Beheştî, Gundê Aqyazi , navê Kevin Çanaq ligor 2000 sal 400 mirov hebûne, ji bajarê mezin 77 km, ji navçeyê33 km’e dûre. Navê wî di dewra Romada lê bûye.Navê xwe ji Atolyekê sitandîye. Piştre xistine Aqyazi. Gundê Kurdaye û bi Kurmancî mijûl dibin. Ji serdora Tatwan hatine. Aborî ser ax û heywaneye .

..Gundê Alîşar ligor 2012’e 381 mirov jîyan kirine. Ji bajèr 65 kö’e, ji navçeye Beheştî 20 km’e dûre , di 1530 ‘de ava búye, 600 sal dîroke wî heye. Aborî liser çandin û xwedî kirine heywaneye. .Xetê zordar û xeta reş tim liser herêmê proje dane meşandin. .

Semsur, Navçeye Beheştî, Gûndê Alıç û Atmalı. Alıç ji Semsur 85 km, ji navçeyê 40 km ‘e dûre. Ligor 2000 sal 232 mirov hebûne. 

Gûndê Atmali li gorî 2007’e 2073 mirov hebûne. Ji bakarê mezin 34 km, ji navçeyê 13 km ‘e dûre. Kengî ava bûye û jibon navê Gûnd ti belge nînin. Aborî liser çanda ax û xwedî kirine heywaneye. Jibon zerar û zîyane herêmê xetê dagirger û xeta reş tim xebitîne. Bajarê Semsur, navçeye Beheştî, Gûndê Bekânê, warê rengîn, meskenê Kurde, ji Bajarê mezin 70 km, ji nsvçeyê 25 km ‘e dûre, ligor 2000 sal 687 mirov hebûne, navê gûnd liser kevirekî hatîye nivîsandin. Jibon ku baraj heye wext nermin, pembû, çîh, genim, garis, fêkî, bax sêv, erîk hejîr, zebeş, fistiq, petîx tûtin têne çandin û hene.

..Gûndê jêr çopî, ligor 2000 sal 273 mirov hebûne. Ji bajêr 40 km, ji navçeyê 20 km’e dûre, ligor 2018 ‘e 176 mirov mane, çandine axê û heywane xwedî dikin, tirî, fistiq, zeytûn, beîv, genim cîh, hejîr hene û pireke dîrokî ava bûye. Her wext zordar û xeta reş liser herêmê zordarî kirine.

Bajarê deng bilinde Semsur, navçeye Beheştî, Gûndê Başli, ji Bajarê mezin 30 km, ji nsvçeyê 30 km ‘e dûre. Gûndê Kurdeye, ligor 2000 sal 939 kes jîyan kirine, Gûndê Bereket, 55 km ji Semsur, 10 km ‘e ji Beheştî dûre, Gûndê Kurde 273 kes lê hebûne. Her dem zordarîye xetê dagiger û xeta reş dîtine. Bajarê kevnar, bargirane Beheştî, Gûndê nav windayî Beşqoz, ji wîlayetê 47 km, ji navçeyê 12 km ‘e dûre. Ligor 2018 ‘e 50 mirov jîyan kirine. Çandine ax, heywan xwedî kirine, fistiq û tirî hene, nav gûhertin 1928’e. 

..Gûndê Beşyol, ligorî 2007 ‘e 1150 mirov hebúne, 45 km ‘e ji bajêr, 29 km’e ji navçeyê dúre. Nav ji kûder tê ne dîyare. Ligor 2018’e 587 kes hebúne. Çanda ax, xwedî kirine heywane pêk tê. Hoyúye Hûrúk heye. Pembû, garis, qawun, zebeş, genim, cîh, nîsk, nok, îsot, bacanê reş, sêv peyde dibin. Xetê zordar û xeta reş herdem zordarî kirine. 

Bajarê xêrxwaz, Semsur, Navçeye xwedî Dîrok, Gûndê Binçuk, ji welayetê 58 km’e, ji navçeyê 13’km dûre. Ligor 2000 sal 283, ligorî 2012 ‘143 ‘e şexis jîyan kirine. Wextekî ji Musul hinek penaber anîne Gûnd.Ligor 2019’e 148 mirov hebûne. Aborî liser ax û heywaneye, bostan pêk tê. 

..Gûndê Burunçayir ligorî 2000 sal 807 mirov hwbûne, ji bajêr 46 km, ji navçeyê 15  km dûre. Ligorî 2014’e 640 mirov jîyankirine, çîyayê korkûn û serdor çîyaye, çanda axê, heywan, fistiq, tirî, baxçê fêkî hene. Her wext xetê zordar û xeta reş liser herêmê zordarî kirine. .

Warê kevnar, bajarê rengîn Semsur, navçeye dîrokî, gûndê Çamlica û gûndê çemuçîyan. Ligorî 2000’sal hejmar 582 ‘ye, 2005 ‘e nav lê danîne, ji bajèr 33 km, ji navçeyê 14 km ‘e dûre. Ligorî 2012’e 495, mûxtarî 1943’de ava bûye. Çanda ax û xwedî kirine heywane pêk tê. 

..Gûndê çemuçîyan 2000’de 611, 2007’de 669 mirov hebûne. Ji wîleyetê 61 km, ji qezê 17 km ‘e dûre. Ligorî 2019’e 446 mirov hebûne, di navbenda Du çîya ava búye navê xwe ji serdora xwe sitandîye. 1928’de nav gûhertin, herdem xetê zordar û reş zilm pêk anîne. 

Bajarê kevnar’î  tê nasan, Semsur û Beheştî, gundê Kevcal, ligore 2012 ‘e 445 mirov hebûne. 1928 de nav hatîye gûhertin, çaykaya. Gúndê Çîlboğaz 2000 salde 136, ji bajêr 50 km, ji navçeyê 3 km ‘e dûre. Li gore 2009 876 mirov hebûne .1919’de bi nav bûye. Her wext hêzê zordar û xeta reş liser lîstik pêk anîne.. Bajarê kevnar, navçeye girîng, Semsur û Beheştî, gûndê Çomaq, ligorî 2000 sal 1587 mirov hebûne. Ji Bajarê mezin 74 km, ji nsvçeyê 28 km ‘e dûre. 2007 de 1253 şexis hebûne, ligorî 2019 ‘e 1007 mirov mane. 

Gûndê Çoraq 2007 ‘de 425 şexis, ji welayetê 83 km, ji qezê 38 km ‘e dûre. Navê Kevin Çilkân’e, 1928’de kirine Çoraq. Gûndê Kurd’e, ligorî hejmare 2019’e de 410 şexis mane. Xeta reş û ên zordar her tim li herêmê proje dane meşandin. 

Berdewame………

Back to top button