Nivîsar

Pêdivî bi partiyek Kurdistanî heye

Di sala 1071-ê de, zarûyên Oxuza ji birçîna û ji ber rebeniya xwe bi dinyayê ketin mahcir bûn divê mehciriyêde  di Malazgirt’ê re ketin Kurdistanê. Kurda pêşwazî li wan kir, qaşo birayên misilman bun. Ew di rêya walatê Kurdan re  ber bi Anatoli yê ve çûn li der û  dorê Soğûtê çadirên peneberî  vekirin,  dûvre bi kerhêtî û bi barbartî  dest bi talana û xirabiyê kirin, şerê  birin sergelan welatê xalkê weran dikirin êrîş birne ser Kurda, welatê Kurdan dagir kirin.

Di heyama  Siltan Selîm, di şarê bi Şêx Îsmaîl  (Osmaniya û sefewîya) re miletê Kurd biser hevûdu de dibirin û tanîn, heryekî  ji wan ji kemşa xwede Kurd  qir dikirin. Kurd carna li gel sefawiyan  carinan jî li gel osmaniyan ji bê mecalî  cî digirtin lê her car yên ko bi piranî dihatin wêrankirin her Kurd bun. Sefawiya gelek zor didan Osmaniyan.

Osmanî  sunî bun û sefawî şîî bun Selîm bi konevanî sunî tî û şîî tî anî holê, hawar bire Kurda, Kurd jî Sunî bun. Fîlozofê  pir jêhatî,  di aste dewletê de xwedî zanineke mezin û hêja Îdrîsê Bedlîsî ko bi eslê xwe kurde, liser banga Siltan Selîm, Îdrîs bangî hemî mîr û beglerên Kurda û serok eşîran kir, bi hevre peymanek girêdan, bi Siltan Selîm re hevalbendî  kirin.  Ew şerê  giran û mezin ji holê radikirin. Sefewî  tekçûn, serkevtin bu para Siltan Selîm. Kurdistan weke heremên azat  girêdayî  bi Osmaniya ve  ma. Heta heyama peymana 17 manga Gülana 1639 a  Qasre şêrîn ko di navbere  Şahê 1. Ebbas û Siltanê Osmaniyan Murad’ê  4. da hat pejirandin.Di vê paymanê de Kurdistan bu du beş, beşek kete bin metîgerî  ya Îranê û beşek ma dibin metîgerî ya Osmani yan de.

Di 10. Tebaxa  1920 peymana bi navê peymana  Sewr’ê  ko ew bajaraki  Eswiçre’ye de  çê bu, hinek mafên mirovatî û mafê dewlet avakirinê ji kurdan re hat naskirin lê mixabin ne gelekî  bi şunde di Lozanê de di 24’ê manga Temmuz 1920 peymana Lozan’ê hate  pejirandin, ew mafê ji kurdare di peymana Sewrê de ko hatibu naskirin betal bu û  ji kurdistan’ê  du beşên din hatin veqatandin Kurdistan êdî  bu 4 beş, metînger jî buna çar dewletên metînger  Miletê Kurd di nav dewlete Tirka, Îranê, Îraqê  û Suriye de bu  dehî.

Êdî ji vir pêşde çi ciriya?  Kemalîstan bi lez û bez û bi hêz û hinera Kurda welatekî nû avakirin xwedê giravî ew welatê ko bête avakirin “dê welatê Tirk û Kurda bê û dê biratiya olî, hem welatî bi rengê demokrasî, mirovatî û dadwerî,  ax, av û dîrok, hevparî, mafên  wekhevî “ bête  meşandin.

Lê mixabin,  wexta ko kemalîst biserketin bi her awayî pişta xwedana Kurda.  Mistefe Kemal li serokên Kurda û malbatên mezin, xwedî eşîr geriya bu hemî  nas kiribun zîncîra dervekirinê ji  wanre amadekir,ew nhemi bi darvekirin. Netewa Kurd bi qatlîam, talan û bi peneberî  qirkir û têxiste bin bandora dewlet e nû (Kemalîzm)ê Kurd, ji dîroka xwe, zimanê xwe, ax, av,al, çand û  hemû nerxên netewayî  bê par man.  Liser axa bav û kalên xwe  buna biyanî di derbara  van helwest û kiryarên bê dadî, yên Kemalîstan de, çekdarî  û serhildanên  Kurda  dest pê kir her çiqas Kurd têk jî  diçun lê dîsa di her têk çun û sêdarên  mirinê de jî ji doza xwe dûr nediketin û bi mêrxasî  ya xwe dijmin di hayirandin û di lerizandin. Şan û dengê serhidan û desthildanên netewe Kurd, doza xwe, ji dinyayê re eşkere di kirin, fikr û ramanên xwe, rehên koka tekoşerî heta îro anîn, ji bona nifşên îro xistin bermayî(mîras) Ji wê demê ve  serhildan, tekoşerî û rêxistinên konevanî  berdewamin.

Piştî  ko hebûna kurd hat înkar kirin , qatlîam çêbun.  Sad sala ko Kurd rastî qatlîam, penaberî, zindan û asîmîlasyon ê dibin. Lê diyare ko miletê Kurd, bi taybetî kohnavan û ronakbîrên wî, ji vê rewşê ra bê helwest, bê deng û bê xam dimînin,  Gelo qet bîr nabin ko Kurd neteweke cûda ye?. Bona çî, ew dagirkeran ji xwere weke heval û dost dibînin, welatê wan ji xwere  welat dibînın, zilm, zor û dagirkirina li ser welatên xwe rawa dibînin.  Her sibeh zarokên Kurd  yên  7-10 Salî “hebûna me ji  hebûna Tirka re bi gorî be” (varlığım Türk varlığına armağan olsun) sondî dixwin ev keraseteke mezine  li ser gelên Kurd. Mînekên wilo bi sosretî pir hene. Tiştên herî balkêş ewe ko hêj miletê Kurd di nava vê rewşa kerasetî  de di dijîn û bê helwest dimînin ger ev  nifş ên îro, li xwe xwedî dernakevin û na punijin, têt wê wetayê ko em tev gûnekarin. Eger em li dîroka xwe mêza bikin em dê bibînin bi çendî caran serhildan çêbune, di her serhildanan da serok û berpirsiyarên serhildanan hemî  hatine bi darvekirin çi serhildanek ko têk çuyi ye  di şuna wêde yek din çêbuye, heta îro  hatiye domandin. Lê Kurd ne wastîya ne .

Mixabin 30 sale xwedê giravî ko li ser navê miletê Kurd çekdariyek didomê, bi 10 hazaran xort û keçên Kurd hatin kuştin, bi hazaran gûnd û bajar vala bun, peneberî ,zîndankirin û îşkence hatî kirin, çol, deşt û zozan,çiya û şikeftên Kurda hemî  ketin destê dagirkeran û şikere bun di dawiya dawiyê de ev çekdar hetin xişpênê, dibêjin em dewletê, otonomî, federasyon  ev çî tiştin  naxwazin “dewleteke Kurd  li ser tepsiyeke zêrîn jî bidine me  em na wergirin”  em di rêbaza M. Kemal da dimeşin, em bi giyanê Mahîr, Denîz û  Çayan re bi rê ketina , em berdewamiya tekoşîna wan ne. Em dê xwelîseriya demoqratîk çêkin, ji Tirkiyê re demqrasiyê bînin, em dê Tirkiyê di heremêde bixin dewletek herî mezin û bi rûmet”(!)

gelî kohnevan,,nivîskar, ronekbîr û dilsozên doza mafê kurdistanê. Êm êdî bes APO,  BDP,  KCK,  DTK,  PJK,  PYD û   PCDK bînin qadê, bi rexnekirin û seba wana tu tiştek nayê bi dest xistin, Pêvîstî heye ko em li ser rastiyên xwe û  rewşa welatê xwe tev bigerin, tebikoşin.

 Lewre Kurd netewek cûdaye  ji netewe Acem, erep û Tirk.  Kurd jî  xwedî  mafê mîrovatî û xwezayî ne. ev mafê wî bi afirandina wî re jêre hatiye pîrozkirin, divê pozê her Kudekî  bi şewitê, ka  bo çî ew ji hemû mafên  xwe ê neteweyî, rewa  bê pare. Pêvîste  vê bê rumetiyê ne pejirîne, li mafê xwe xwedî derkeve. Ji bo pêk anîna van hawîl bide, têbikoşe, di alema dinyayê de bi riya mafê navneteweyî, bê tûndî, bi kohnevanî, doza dewlet buyinê bike. dewlet bûyin li ser axa xwe hêjayi a rûmetêye.

 Kurd axa kesî dagir nakin, ew herîşa zilmê û zorê nabin ser heyin û mafê hinekê din. Bes ew doza mafê xwe ê neteweyî dikin ev jî dibê sedema serbilindahî û rûmetê. Helwesta bi  vî rengî hem  mêrxasiyê dide meriva û hem jî meriv dê  bê tirs û bê şerm û bi dadwerî tekoşîna xwe bidê. Lewra  armanc bes doza mafên rewa ye. Lê mixabin em Kurd ji bona berjevendiyên hin kesên din, govend û cergebazî yê dikin ev şermekê mezine ji bo me. 
Xwendevan ji min re di karin bibêjin, “da ka em dê çibikin? “Dewleta Tirka li me ahda dixwêne,  hêza çekdar gafa lime dikê, kî deng derbixê tête revandin an jî tête  kuştin, ji bilî wana her rêxistin sîxuriye û dijmin têt  hesibandin em di nav du dewleten de (yek fermî, yek bilî fermî)”ne.  Dive ko wilo bibêjin, lê  çawa xwediyên çeka, xwediyên gafa, karê xwe dikin. 

Em  jî dê ji mlietê xwere xizmetên rêxistinî bikin, mafên wan biparêzin, , wana bi rêxistinî bikin û rastiyan bibêjin , zana bikin ji bona ew li maf û doza xwe xwedî derkevin deng û rengê xwe ji dinya’ derve re bidin zanîn, lobiyên xwe çebikin.dostên dozê pir bikin. Wê demê dê gafdêr û kûjêr marjînalîze bibin, dê dewlet tawanbar bibe. Miletê Kurd jî wekî her mîletê li dinê xwedî mafa, pêdivî heye ko ew jî li mafên xwe xwedî derkeve , liser axa xwe  bibe xwediyê dewleta xwe,.
Em kesên welat parêz, xwediyê dozê!.,me Pêdivî bi rêxistineke bi ahd û bi biryar, mîsyon heye. Pêvîste bangek bête kirin. Di demek destnîşan kirî de qonferansek bête çêkirin, ji bona karekî binerx û hêja ji welatê xwere kirin. Ger ev kar bi pêk neyê, li bakur jixwe kurd, hem bi fizîkî, hem bi çandî asîmîle û entegre bûine. Lê metirsî ewe ko  êdî mêjiyê netewî (ulusal bîlînç) dê bête asîmîle kirin  û dê nesîlek hûnda bibê.Wê demê çi tiştekî ko tikes bikê wê  nemînê û wesselam.
Eger, Berpirsiyar, ronekbîr û tekekes ên ko  di doza gelê Kurd de xwe hîşyar û dilsoz dibînin divê di banga ko bêtekirin de. Kurdistan a me hemûya ye yek ji me, ji yêdin ne kêmtir û ne zêdetir Kurde. Em tev digel hev,ne bi îdeolojîk, ne bi grubî û ne jî bi rêya kevne şopîtî a kom û gurub ên dema şerê sar, bi rengekî nû, nûjen bi fedakarî, dilsozî weke xwediyê dozê em hemû bihev bi şêwirin û bi hevre biryar bidin. Partiyeke  bi navê Kurdistanê, li ser bingeh û xeta ramanên  netewe Kurdistanê. Li ser prensîbên eşkere bê tûndî tî, demoqratîk,li gorî  şert û mercên dinya nû, liser misyona kurd,li ser axa xwe ko  doza mafê dewlet buyina kurdisanê daxwaz bikê  ava bikin.
 Bi rêxistinek û helwestek  wusa rewa, bê tûndî û demoqratîk xebatek bête meşandin dê dewlet têkeve rewşeke qirîzê. 
 Her çiqas bi derengî ketibe jî lê dîsa kohnevan ronekbîr û hemû pêşkêşên Kurd dikarin ji îro pêşde ji doza netewe Kurd re dil milê  xwe bidin hevudû dest bi xebatê bikin. bizavek (Partiyek)ê lidar bixin. Ji bona dewlete xwe ,li ser xaka xwe ava bikin rewş, şart û mercên  vê demê gelek hêsanin, derfetên dîrokî  ji bona xebatak Kurdistanî derketiye holê. Dinya derve, dewletên cîran û heta dewletên dagirker jî  ne weke 50 sal berê bi tundîne. Mafê netewe Kurd buye dozeke navneteweyî. Ew gelên xwedi  40 hazar nifus niha xwedî dewletin. Lê Kurd xwedi  50 hazar hazar (50 milyon) nifusin hêj ne dewletin  ma qay ne şerme Hay hawara  xwedê!..

Carînan ez di pûnij im bo çî kurd hev qas sal li ber xwedi dê Lê her têk diçê sedem sebeb çine?  Belê!. Her xeletiyek, şaşiyek  heye lê ev şaşî û xeletî çine , kîne li kîderin ez tê negihiştim, fêrnebum. Lê borîna xwe dixwazim. Ez ji xwere weke mafeki dibînim ko hinek pirsan ji konavan û kurd perweran bikim. 
Pêvîste her Kurdekî  xwedanê dozê li ser van xalan pirr bi pûnijê, bersiva wan bibîne Min; pirsên xwe dibin xala GELO’de  rist kir!.

 GELO SEDEM EVIN? 

a-Kurd; jiyaneke  qolektîf na habînin  zêde tekekesî ne ?                

 b-Kurd;  Di hestên netewî de zaîfin?

 C-Kurd; Tirsonekin,li mafên xwe wedî dernakevin?

d-Kurd; Safin,nezanin, tetin xepandin?

e-Kurd; Di derbara hev û dûde bê te’amûl in?

  f-  Kurd; di siyaset û rêxistinî  de nezan û bê helwestin? 
 
  g- Kurd; ne xwedî dîrok,çand, xak û gelin?
Kurd çi tiştên ji  dijmina fêr dibin weke pîrozbahayi  werdigirin û dev  jê bernadin,lê xwedî derdikevin? 
 
   h- Hemî  Serokên serhildan û bizavên,Kurda biser neketin, ew  yan radestî  dijmina bun yan jî hatin kûştin?  
                                                                                   
04.11.2012                                                                                                                                          
M.Emin Kardaş

[email protected]    

Back to top button