Fransa Li Sûriye şideta li dijî sivîlan şermezar dike

Sûriye devera berava Behra Spî, li bajarên Latiqiye û Tartus şerek giran di navbera hêzên rejima nû ya Sûrî û bermayên rejima Esad rû da. Piştre hêzên girêdayî HTŞê şêdetek mezin li ser xelkê sivîl pêkanî û behsa kuştina 1000 kesî têkirin. Hin îdia heneku xelkek bi komî tê kuştin.

Wezareta Derve ya Fransayê li ser bûyerên li Sûrîrûdide daxûyaniyek ragihand û şideta li dijî sivîlan şermezar kir. Wezaretê daxwaz kir ku ji bo eşkerekirina sedemên van bûyeran lêpirsîneke serbixwe bê kirin.

Wezareta Derve ya Fransayê di daxuyaniya xwe de kuştinên sivîlan ên di bûyerên şidetê yên li Sûriyeyê de şermezar kir û hate destnîşankirin ku divê lêpirsîneke serbixwe were misogerkirin da ku rastiyên li pişt sûcên ku di van bûyeran de hatine kirin derxe holê.

Her wiha di daxuyaniyê de hat diyarkirin ku divê sûcdar bên cezakirin.

Ji roja pêncşemê ve, li parêzgehên Laziqiye, Tertûs û Banyasê ku piraniya şêniyên wan Elewî ne, şer û pevçûnên tund û xwînrij hene.

Pevçûn di navbera hêzên birêvebiriya nû ya Sûriyeyê û hin komên ku tê îdiakirin piştgiriyê didin rejîma Esed de çêbûne.

Tê gotin ku di encama operasyonên hêzên ewlehiyê yên hikûmeta veguhestina Sûriyeyê de gelek sivîl hatine kuştin.

Daxuyaniya Avusturyayê

Li aliyê din, Wezareta Karên Derve ya Avusturyayê jî li ser  hesabê xwe yê Xê ragihand ku ew “bang li hemû aliyan dike ku tansiyonê kêm bikin û sûcdar bên darizandin.”

Wezaretê her wiha tekez kir ku “divê birêvebiriya niha ya Sûriyeyê qonaxeke siyasî ya hevgirtî û aştiyane misoger bike.”

Li gorî çavkaniyên herêmî yên Sûriyeyê, heta niha di van pevçûnan de zêdetirî hezar welatiyên sivîl ên Elewî hatine kuştin.

Elewî li Sûriyeyê kêmneteweyeke olî ne û serokê berê yê Sûriyeyê Beşar Esed jî ji vê civakê dihat.

Nêzîkî du heta sê milyon ji nifûsa Sûriyeyê ya 23.5 milyon kesî Elewî ne.

Sedema rastîn a bûyeran û kîjan alî dest pê kir hîn nayê zanîn; lê Wezareta Karên Navxwe ya hikûmeta nû ya Sûriyeyê sedema bûyeran bi bûyereke li parêzgeha Laziqiyê ve girê da ku tê de 15 fermandar û polîsên ewlehiyê ji aliyê komên çekdar ve di kemînekê de hatibûn kuştin.

Di şerên Sûriyeyê de zêdetirî 1.000 kes mirine

Li gorî koma şopandina şer, di şerên du rojan de di navbera hêzên ewlehiyê yên Sûriyeyê û hêzên hevalbend û piştgirên Serokkomarê rûxiyayî Beşar Esed de zêdetirî 1.000 kes hatine kuştin.

Ev yek ji bûyerên herî xwînrij a di nav şerê 14 salî yê Sûriyeyê de ye.

Rewangeha Mafên Mirovan a Sûriyeyê (SOHR) ragihand ku li zêdetirî 20 deverên parêzgehên Laziqiye, Tertûs û Hemayê mirin çêbûne.

SOHRê ragihand ku di heman demê de 745 sivîl ku piranî ji nêz ve hatine gulebarankirin, 125 endamên hêzên ewlehiyê yên hikûmetê û 148 çekdarên girêdayî Esed hatine kuştin.

Desthilata malbata Esedan piştî bi dehan salan berdewam kir, Kanûna Pêşîn a 2024  hat rûxandin û ev serdem bi zordestî û şerê navxweyî yê wêranker hatibû morkirin.

Rewangehê diyar kir ku piraniya sivîlên ku hatine kuştin.