Ji Enstîtuya Kurdî ya Amedê 3 pirtûk ên zarokan bi kirdkî
Enstîtutuya Kurdî ya Amedî semedê tutan hîrê kitabê bînî çap kerdi. Verê cû bi lehçeya kurmanckî panc kitabî çap kerdîbî. Na rey zî nê hîrê heme kitabanê xo, bi lehçeya kirmanckî (kirdkî,zazakî, kirdkî) çap kerd. Heta nika kitabê ke seba (qandê) tutan (domanan) çap kerda pa nê hîrê hebîne humara înan bî heşt tene.
Nê hîrê kitabê peyên ke bi lehçeya kirmanckî çap kerda sey yê kitabanê verînan, heme zî bi resim ê. Resimê nê hîrê kitaban zî resimviraştox Bariş Seyîdvanî viraştê.
Nuştoxê hîrê heme kitaban zî Mehmud Nêşite yo. Mehmud Nêşite endaman ra yew endamê “Gruba Xebate ya Vateyî”yo. Mehmud Nêşite kovara Vateyî de zî nuseno.
Nê hîkayeyan ra “Qehremanîya Vîta Zingure” û “Biza Kole Asnawî kena” verê kovara Vateyî de neşr bîbî. Nê her dî hîkayeyan zî serredaktorê kavara Vateyî Malmîsanijî redakte kerdê. Hîkayeya “Luya Rîsîyaye û Ap Elî” zî reyna redaksîyonê kovara Vateyî ra J.Îhsan Esparî radekte kerdo.
Vakur de bi lehçeya kirmanckî kîtabê tutan hema-hema qet çap nêbîyê. Hetanî nika seba tutanê kirmancan zafêr Weşanxaneyê Apecî weşanayêbî û pêşkêşê tutanê kirmancan kerdibî. Weşanayîşê nê hîrê kîtaban seba edebîyatê tutan yê lehçeya kirmanckî gamêka muhîm a ke “Enstîtrutuya Kurdî ya Amedî” eşta.
Nê hîrê heme kitabî zî goreyê sewîyeyê tutanê ke emrê (serrê) înan des-dîyes serre yê, nusîya yê. La ma zanê ke mîyanê kurdan de û zafêr zî mîyanê kurdê kirmancan de wendiş tepay o. Xora tutan mîyan de hema-hema yew tut zî wendiş nêzan o. No sebeb ra îhtîmal o ke nê kitaban, pîlî zî biwanê.
Serebûtê nê hîkayeyan yê hemine zî dewan de vîyarenê. Nê hîkayeyan ra “Biza Kole Asnawî Kena” ma eşkenê vajê yew estanek a. Na estaneke bi tewrê fable nusîya ya. Qehremanê na estaneke yew biza kol a.
Biza Kole german ver wazena ke sey tutanê dewe xo berzo gole û gole de asnawî bikero. Wina zî kena. Sey tutanê dewe şina kerra pîl û berze ser o û xo erzena mîyanê gole û gole de asnawî kena. Wexto ke biza kole asnawi kena, yew hargûşe aye vînena û aye îqaz kena. La Bize gaoştarîya hargûşe nêkena û xo sere ser erzena gole.
Hîkaye û estanekê fekî yê kirmanckî de zafî tera fabil ê. Na estaneke zî sey fable ameya nuştişî. Na hikaye de biza Kole wazena ke hargûşe rê îspatê cesaretî bikero.
Hîkayeya “Qehremanîya Vîta Zingure” de zî reyna qehremanê hîkayeyî bi nameyê Vîte yew bizêk a. Wayîrê bizêke zî Roşna ya. Roşna gama ke bizêkanê xo semedê çerênayene bena yaban, yaban de tayê çî aye sere de vîyarenê. Yaban de çîyêkê ameyê sereyê Roşna û çîyêkê ameyê serey Vîte, babeta hîkayeya na kitabî ya.
Hîkayeya hîrêyine zî reyna yew dewe de vîyarena. Mewsimê zimistanî de yew luye bena emelê sereyê Ap Elî. Luye her şewe yena û kergêka kê Ap Elî bena. Peynî de Ap Elî heyfê kerganê xo gêno: Luye tepêşeno û goreyê bawerî û fehmê xo aye ceza keno. Namê nê kitabî zî:”Luya rîsîyaye û Ap Elî” yo.
Enstîtuya Kurdî ya Amedê
Tlf & Faks: +90 412 237 43 16
[email protected]